Het roemruchte Nieuwe Muziekfestival in een nieuw jasje

In de zomer van 2019 maakte ik samen met mijn dochter die toen 17 jaar was een reis naar New York. Ik wilde haar New York laten zien en twee oud studiegenoten opzoeken die ook in New York woonden. Twintig jaar ervoor studeerden we samen aan de school of music Bloomington. Rob Paterson als slagwerker/componist, Victoria Paterson als violiste en ik als fluitist. Zij in een master programma en ik in een Artist Diploma programma (de Amerikaanse versie van het Uitvoerend Musicus diploma in Nederland).
We speelden veel samen in allerlei verschillende ensembles en ik voerde een aantal premières nieuwe muziek uit van de hand van Rob. Het was een mooie tijd. Een grote school, heel hoog niveau. Verschillende beroemdheden gaven er les zoals Placido Domingo en Menahem Pressler. Het was dan ook één van de top scholen in Amerika samen met Juliard school of music in New York. Vol trots was ik toen ik het fel begeerde papiertje cum laude behaalde.
"Er lag een stevig fundament voor nieuwe muziek in Middelburg maar dat wilden we wel in een nieuw jasje gieten."
Het was een warm weerzien met Rob en Victoria, we haalden herinneringen op en Rob vertelde mij dat hij een nieuwe muziek festival was gestart in Saratoga, New York. Hij vond dat er genoeg ‘performer’ festivals waren waarbij de ensembles centraal stonden en weinig componisten festivals. Het inspireerde mij en ik stelde voor om ook zo’n soort festival in Middelburg te organiseren, toen nog niet wetende dat er zo’n enorme traditie was in Middelburg met het festival jeugd en muziek. Hij reageerde meteen enthousiast. Ik reisde vol ideeën terug naar Nederland, later dat jaar zou ik starten met mijn baan als directeur van Muziekschool Zeeland.
Toen kwam Corona, alles stond stil en ook dit plan om een nieuw festival in Middelburg te starten. Intussen, al wat meer ingeburgerd als Zeeuw, begreep ik dat in de jaren 70,80, 90 en 00 het roemruchte Nieuwe Muziekfestival had plaatsgevonden onder de bezielende leiding van Ad van’t Veer. Grote namen als John Cage, Morton Feldman en Iannis Xenakis kwamen naar Middelburg. De connectie was snel gelegd met het nieuwe festival want Morton Feldman was één van de leraren van Rob Paterson. Er lag een stevig fundament voor nieuwe muziek in Middelburg maar dat wilden we wel in een nieuw jasje gieten. Naar voorbeeld van het festival in New York, met wat aanpassingen hebben we in 2022 ons eerste festival georganiseerd. Toen nog vanuit de muziekschool in Middelburg aan de Kuiperspoort (waar ook ooit het eerste muziek festival vanuit werd georganiseerd) en inmiddels doorgegroeid naar een eigen stichting het Mostly Modern Festival The Netherlands.
"We varen dan wel niet meer uit over de wereldzeeën, we doen dat wel met muziek."
Het moest een componisten festival worden met jonge (en ook oudere) aanstormende talenten, net afgestudeerd, die hun eerste stappen zetten in de professionele wereld. Je bent componist en nu? Om je muziek te laten klinken heb je een ensemble of orkest nodig en dat kost geld. Met het Mostly Modern Festival The Netherlands geven we deze componisten de kans om met professionele musici te werken en zo hun compositie’s te laten klinken. Ze krijgen gedurende de week dat ze intern zijn masterclasses van Rob Paterson en Christian Blaha. Ze kunnen experimenteren en ontdekken hoe nog beter te kunnen componeren. Voor het festival, dat jaarlijks plaatsvindt in april, start de selectieprocedure al in november. Componisten van over de hele wereld doen mee aan het festival. Inmiddels zijn er na 3 editie’s al 24 allumi. Een greep uit de landen: Nederland, Engeland, Duitsland, Italië, Taiwan, Uruguay, Dubai, VS en Canada. Dat maakt het festival ook tot een culturele smeltkroes. Het verblijf in Middelburg is voor de componisten de kers op de taart, maakt het onvergetelijk en daarmee sluiten ze voor altijd Zeeland in hun hart. We varen dan wel niet meer uit over de wereldzeeën, we doen dat wel met muziek.
Inmiddels hebben we ook een vaste kern aan musici en ons eigen MMO (mostly modern orchestra) en MME (mostly modern ensemble)
Waarom Mostly Modern? We spelen vooral nieuwe muziek maar daar zit af en toe ook wel eens bestaande muziek tussen. Zo houden we de balans in de programma’s. We experimenteren ook met cross-over programma’s, bijvoorbeeld met film, dans en fooddesign om zo het publiek een zintuigelijke ervaring te laten beleven. Hierbij vragen we aandacht voor maatschappelijke thema’s zoals voedselschaarste en snijden ook Zeeuwse thema’s aan.
We hebben ook een programma voor jongere talenten. Talenten vanuit Muziekschool Zeeland krijgen compositie lessen en één van hun werken wordt uitgevoerd door een professioneel ensemble of orkest. Een paar weken geleden werd ik opgebeld door Thomas van Huijstee, één van deze talenten. Vol trots vertelde hij mij dat hij was toegelaten tot de summerschool van Juliard School of Music in New York. Hij gaat daar een summerschool in compositie volgen. Daar ben ik dan weer trots op. Een Zeeuwse leerling die via Muziekschool Zeeland en het MMFNL terecht komt in New York.
Als ik dan toch een aantal hoogtepunten mag benoemen uit de afgelopen editie’s. Eén van de laatste werken van Morton Feldman, zijn piano quartet, uitgevoerd op een zondagochtend in de Oostkerk waar het ochtendzonnetje door de ramen schitterde, twinkelend op eindeloze klankverschuivingen. Of de enorme rieten eieren ingebed in een ‘stalen’ nest, de classisistische architectuur van de Oostkerk versterkend. Of het Foodcurated diner over green-washing en choice of line uitgebeeld door een choreografie met moderne dans. Beweging en smaak kwamen bijelkaar.
Dit jaar beloofd weer een mooi festival te worden met o.a. het Amsterdam Brass Quintet en het Efthimiou ensemble uit Londen die een mini opera gaan opvoeren in de Oostkerk. Nieuwsgierig geworden? Kom vooral!
Tekst: Robert Vroegindeweij - Directeur Muziekschool Zeeland
Wanneer?
Het Mostly Modern Festival van dit jaar plaats van 30 - 5 mei in Middelburg
Programma
DONDERDAG 1 MEI
20u | Zeeuwse Concertzaal, Middelburg
Amsterdam Brass Quintet
VRIJDAG 2 MEI
16u | Kloveniersdoelen, Middelburg
Amsterdam Brass Quintet
VRIJDAG 2 MEI
20u | De Oostkerk, Middelburg
The FAB5
ZATERDAG 3 MEI
20u | Zeeuwse Concertzaal, Middelburg
Mostly Modern Ensemble
ZONDAG 4 MEI
15u | De Oostkerk, Middelburg
Efthymiou Ensemble