De energie van Ro en Ad

Ro Koster(r) en Ad Kil(l)

Ro&Ad richten hun energie op het mooier, schoner, vruchtbaarder en vooral leuker maken van de wereld.
De mens vormt hierin een positief organisme. Hij/zij wordt niet gezien als iemand die alles afbreekt.
Zo wordt niet gefocust op het verkleinen van de schadelijke voetafdruk (=eco-efficiency). Het streven is juist om zoveel mogelijk grote vette groene voetafdrukken te zetten, die de aarde herstellen (=nature inspired design).
Deze vette groene voetafdrukken moeten gedragen worden door het economisch systeem en bovendien een culturele ontwikkeling nalaten.

Good House

De bouw van het “Good House” aan de Zundertse weg in Roosendaal, in opdracht van Claudia en Jan van Pul, past volledig binnen dit streven. De opdracht was een gezond huis te bouwen, uit gifvrij materiaal, met een weldadige woonbeleving.

Hout vormt hiervoor het ultieme bouwmateriaal. Bewerking van hout geeft 400x minder uitstoot dan van metaal. Het is bovendien afkomstig uit een natuurlijk systeem: bossen, gevoed door zonlicht. Veel hoogovens worden met bruinkool gestookt en dat heeft een hele grote impact op het landschap en alle daarbij behorende systemen. De energie voor de houtbewerking kan ook uit bruinkool gewonnen worden, maar dan met echt heel veel minder impact, maar het kan natuurlijk ook uit zonne-energie en dat is voor een hoogoven echt andere koek.

Het bosareaal absorbeert water, consumeert CO2 en ademt zuurstof uit. De koolstof, in samenwerking met organismen, zorgt voor een vruchtbare bodem, maar ook een enorme biodiversiteit. Zo veroorzaakt een beukenbos een ecosysteem met ca. 600 soorten, terwijl het ecosysteem van een eikenbos zelfs 1300 soorten bevat.

Het hout dient uit de biologische cyclus gehaald te worden zonder roofbouw te plegen. Als je een eik rooit die 80 jaar heeft gegroeid, maak er dan iets van dat je minimaal 80 jaar gebruikt. Alle bossen in Duitsland tezamen leveren elke 40 seconden voldoende hout op om een huis mee te bouwen. Met andere woorden: in heel Duitsland groeit elke 40 seconden een huis!

Op het terrein, waar het Good House moest komen, stond een oude boerderij, die eerst gesloopt moest worden. Helaas bleek na onderzoek dat het sloopmateriaal ongeschikt was voor hergebruik. De dakpannen bijvoorbeeld waren bedekt met een laag neerslag van zware metalen.

Het hout voor de muren is afkomstig uit het Zwarte Woud. Dit is verwerkt in panelen bestaande uit kruislings gestapelde planken met deuvels.

De muren zijn geïsoleerd met houtmot. De dakisolatie is van doschawol. Voor de dakbedekking werd eerst gedacht aan sedum, maar dat is een monocultuur. In plaats hiervan is ervoor gekozen om met turf gevulde jutezakken op het dak te leggen en dezen in te zaaien met een zadenmix. Het aldus ontstane groene dak is gemakkelijk te onderhouden door hier eens per jaar een bosmaaier overheen te halen. In Noorwegen zet men hiervoor wel eens geiten op het dak.

Als bekledingsmateriaal voor de muren is gekozen voor accoya hout. Dit is coniferenhout, dat behandeld is met een soort azijn ter bescherming tegen schimmel en insectenvraat.

Ook de ventilatie vindt op natuurlijke wijze plaats. Dit gebeurt via de kamers, onder de deuren door, waarbij toe- en afvoer naar buiten gebeurt door kleine luikjes in de gevel en dakraampjes, die hiervoor ook met CO2 sensoren kunnen worden uitgerust.

Het huis wordt verwarmd met warmtepompen, die worden aangedreven door zonne-energie. Slechts incidenteel is het nodig om bij te stoken met een houtkachel.

Alle water wordt opgevangen en door helofyten (moerasplanten) gefilterd. Het bassin in de tuin is geschikt om in te zwemmen. Het gefilterde water wordt gebruikt om dak en tuin te spoelen. Verder is er een overloop die uitmondt in een paddenpoel.

Uit de duurzaamheidsmeting volgens GPR Gebouw bleek het Good House uitstekend te voldoen aan de gezondheids-criteria. De vastgestelde milieuwaarde van 7,6 viel laag uit. Oorzaak hiervan is dat de gebruikte materialen (nog) niet vermeld staan in de GPR materialen-database.

Er is ook gekeken naar GreenCalc+, helaas beschikt dit keurmerk ook niet over een complete materialen-index.

Door deze manco’s op het gebied van kennis en materiaalgegevens hebben ecolabels eerder een remmende dan een stimulerende werking op duurzame innovaties in de bouw.

Claudia van Pul, bewoner van het Good House, ervaart het huis als zeer comfortabel. Het hout geeft een omhullend behaaglijk gevoel. De temperatuur voelt als constant aan, want temperatuurwisselingen verlopen traag. Dit komt doordat de vloerverwarming in een monolithische betonvloer ligt ingebed.

Het huis valt ook in de smaak bij buren en voorbijgangers. Dezen vinden het in het algemeen mooi.

De energielasten vallen ook mee: net geen 100 euro per maand.