Standplaats Zeeland 2024 met Pascal Gielen

Van 19 tot en met 22 februari is Pascal Gielen te gast bij Standplaats Zeeland rond het thema 'Intrinsieke waarde van cultuur voor Zeeland'. Hij is schrijver en gewoon hoogleraar cultuursociologie van het Antwerp Research Institute for the Arts van de Universiteit Antwerpen. Zijn onderzoek richt zich op de politieke en sociale context van creatieve arbeid; hoe sociale relaties en vertrouwen lacunes tussen markt en overheid kunnen dichten.

Ruimte voor sociale en culturele initiatieven
In elke samenleving zijn behoeftes die een overheid of de markt niet kan vervullen, vaak omdat ze te duur zijn of te risicovol. Mensen nemen dan zelf het heft in handen en komen gezamenlijk met een oplossing. Als reactie komen er vanuit de overheid vaak regels en beperkingen. Gielen pleit ervoor sociale en culturele initiatieven juist de ruimte te geven en erop te vertrouwen dat mensen zorgvuldig met hun verantwoordelijkheden omgaan. Als voorbeeld noemt hij het beschikbaar stellen van leegstaande gebouwen, zodat bijvoorbeeld kunstenaars het kunnen beheren en gebruiken voor hun werk. Het gebouw wordt dan een cultureel gemeen of commons, iets dat niet door een overheid is geregeld, niet commercieel is en dat gratis gedeeld en gemeenschappelijk beheerd wordt. Een ander bekend voorbeeld is Wikipedia, een gratis platform waar iedereen een bijdrage aan kan leveren om kennis te delen.

Boekpresentatie 19 februari

Het programma van Standplaats Zeeland is opgebouwd rond het centrale thema 'Intrinsieke waarde van cultuur in Zeeland’ en hoe kunst een cultuur de ruimte kunnen krijgen als cultureel gemeen. Het bezoek start maandagmiddag met een presentatie van zijn boek Vertrouwen - Bouwen op het cultureel ‘gemeen’ voor vertegenwoordigers uit de Zeeuwse culturele sector. Pascal Gielen: 'Ik vind het belangrijk om de principes van de commons voor een breed publiek te kunnen presenteren en concreet te maken, zodat we een sterke samenleving kunnen bouwen die vertrouwen schept. Standplaats Zeeland, zelf een voorbeeld van een sociaal gemeen, is daarvoor een mooie manier.’

Workshop "For All Artists’ Needs & Desires”

In de avond staan gesprekken met professionals uit de Zeeuwse culturele sector over de intrinsieke waarde van cultuur voor Zeeland op het programma. Op woensdag gaat standplaats verder en bezoekt Pascal Gielen de Middelburgse Atelier Stichting en Stichting Kunstwerkplaats Kipvis uit Vlissingen. De beide stichtingen bieden ruimte aan kunstenaars waar zij samen kunnen werken en ideeën kunnen uitwerken. Hij gaat met medewerkers in gesprek over een invulling van hun rol samenleving. Het bezoek gaat verder naar het Middelburgse Pennywafelhuis waar kunst bewoners van verschillende culturen samenbrengt vanuit de gedachte dat kunstenaars mensen anders naar zichzelf, de ander en de omgeving laten kijken. Later op de dag is er een workshop voor Zeeuwse kunstenaars en creatieve professionals "For All Artists’ Needs & Desires”. Samen met Adriënne van der Werk (assistent curator van de Vleeshal) en Marloes Matthijssen (schrijver, cultuurwetenschapper en cultureel verbinder) gaat Pascal Gielen met de deelnemers aan de slag om het huidige en toekomstige kunstenveld in Zeeland op een nieuwe manier, vanuit behoeften en verlangens, in kaart te brengen. Voor een beter begrip van elkaar en een beter passend beleid voor de lokale artistieke gemeenschap. Standplaats Zeeland besluit donderdag met twee interne activiteiten: Een gastcollege van Pascal Gielen voor studenten van University College Roosevelt en een sessie met de pilotteams ‘Samensturen’ van ZB Bibliotheek van Zeeland o.l.v. Ron Lubbersen. 

Over Standplaats Zeeland

Standplaats Zeeland is een meerdaags programma waarin voor Zeeland relevante maatschappelijke thema’s aan de orde worden gesteld. Dit gebeurt door een (inter)nationaal deskundige van naam in Zeeland uit te nodigen. ZB Bibliotheek van Zeeland kent een lange traditie van Standplaats Zeeland met gerenommeerde gasten als Wubbo Ockels, Louise Fresco, Alexander Rinnooy Kan, Paul Schnabel, Jeroen van der Veer, Thomas Rau, Nout Wellink, Bernard Wientjes, Jan Rotmans en Monique Kremer. 

Pascal Gielen

Pascal Gielen (1970) is schrijver en gewoon hoogleraar cultuursociologie, verbonden aan het Antwerp Research Institute for the Arts (ARIA) van de Universiteit Antwerpen. Hij leidt er de onderzoeksgroep Culture Commons Quest Office (CCQO). Zijn onderzoek focust op de politieke en sociale context van creatieve arbeid. In 2016 kreeg hij de Odysseusbeurs voor excellent internationaal onderzoek van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek. In 2022 werd hij door de Vlaamse Gemeenschap aangesteld als curator van de conferentie Culture Talks. Gielen is redacteur van de internationale boekenreeks Antennae - Arts in Society (Valiz). Hij publiceerde een tiental boeken over kunst, creatieve arbeid en cultuurpolitiek. Zijn boeken werden vertaald in het Chinees, Engels, Spaans, Oekraïens, Pools, Portugees, Russisch en Turks. Gielen levert ook geregeld bijdragen aan De Standaard en De Morgen.